12 WERKEN VAN ASTERIX, DE

FILM
Bij de RTBF heeft men in het archief nog een gigantische stapel aan pareltjes uit het Belgische tekenfilmverleden liggen. Zo zijn er nog enkele langspeelfilms over Belgische striphelden zoals Lucky Luke en Kuifje, maar ook enkele Asterix-films uit de jaren '70. Men heeft recent een dappere poging gedaan om deze terug onder de aandacht van het publiek te brengen, maar er is niet veel publiciteit rond gemaakt, en daarom dat deze releases niet in de grote winkelketens te bespeuren zijn; een speciaalzaak of een online store zoals DVD Zone 2 heeft deze releases wel meestal in voorraad.

Deze release uit 1976 is voor enkelen onder ons dan ook een stukje jeugdnostalgie. Ik herinner me alleszins dat dit zowat de tweede keer was dat ik de cinema bezocht (na De Fluit Met Zes Smurfen), en ook in het Asterix-oeuvre neemt deze film een bijzondere plaats in. Er zijn talrijke pogingen geweest om Asterix op het witte doek te brengen, de laatste daterend van een paar jaar geleden met acteurs van vlees en bloed, nl. Christian Clavier als Asterix en Gerard Dépardieu als Obelix. Deze kunnen toch niet tippen aan de tekenfilms uit de jaren '70 in het algemeen, en deze in het bijzonder.

Dit is zowat de enige Asterix-film die niet op een bestaande strip is geïnspireerd, maar tegelijkertijd wel van de volle artistieke inbreng van auteurs Goscinny en Uderzo kon genieten. Klassiek begint het verhaal, zoals alle Asterix-verhalen, in het jaar 50 voor Christus, wanneer de Romeinse overheersers in Gallië (Frankrijk) er maar niet in slagen om een laatste dorpje aan de kust van Armorica (Bretagne) onder het gezag van Julius Caesar te plaatsen. Meer nog, dankzij een toverdrank van de druïde Panoramix die de dorpsbewoners onoverwinnelijk maakt, vinden de Galliërs het nog leuk ook om, bij gebrek aan verse everzwijnen, de Romeinen uit hun tent te lokken en ze voor de lol tot moes te slaan.

De oversten in de kampen zijn het meer dan beu om door de nonchalante Galliërs als menselijke punchbal gebruikt te worden, en ze stellen aan Caesar dat ze niet te bekampen zijn, omdat het goden zouden zijn - en goden zijn nu eenmaal onoverwinnelijk. Caesar komt dan maar met het voorstel op de proppen dat de Galliërs maar eens moeten bewijzen dat ze werkelijk tot een goddelijke status verheven kunnen worden, en daagt hen uit om, net als de halfgod Hercules, twaalf opdrachten te vervullen. Als ze erin slagen, zal Rome zich aan de superieuriteit van de Galliërs onderwerpen. Zoniet worden alle inwoners van het dorp de slaven van Rome.

Dorpsoverste Abraracourcix besluit Caesars weddenschap aan te nemen, en stuurt zijn twee beste krijgers uit: de kleine, schrandere Asterix, geholpen door de toverdrank van de druïde, en zijn 'dikke' maar ietwat domme vriend Obelix, die dan weer permanent onmenselijk sterk is omdat hij ooit als kind in een volle ketel toverdrank is gevallen. Onder de supervisie van de Romein Cajus Pupus, een onderdeurtje dat bekend staat om zijn eerlijkheid en die het al dan niet geslaagd zijn van de proeven moet beoordelen, starten Asterix en Obelix hun tocht naar Rome, waarbij ze onderweg hun opdrachten vervullen.

De proeven die Asterix en Obelix voorgeschoteld krijgen, zijn één voor één knettergek, en bevatten de nodige anachronistische steken naar de hedendaagse maatschappij. Naast hardlopen, speerwerpen, worstelen, de krokodillen van Cleopatra en een mysterieus Beest, moeten ze bijvoorbeeld ook een (op het eerste gezicht toch) simpele administrative formaliteit vervullen in Het Huis Dat Gek Maakt, een overheidsdienst annex mallemolen die verdacht veel lijkt op een ministerie, met alles erop en eraan (een dove aan het onthaal, kwetterend tantes aan de loketten,...)

Ik verraad uiteraard niks als ik zeg dat het verhaal eindigt zoals alle Asterix-verhalen: met een rijkelijk banket waarbij de bard Assurancetourix wordt gekneveld opdat hij toch maar niet zou gaan zingen. De cynische humor van het duo Goscinny/Uderzo werkt echter op zoveel niveau's tegelijk, dat de film na 25 jaar nog niets aan zijn 'vis comica' heeft moeten inboeten. En niet alleen classici beleven hier lol aan ("Brutus, hou op met dat mes te spelen! Straks verwond je nog iemand!"), de kracht die ook de Asterix-strips groot heeft gemaakt is het universele van de humor en de herkenbaarheid van de situaties, die in elk tijdvak en tegen elke achtergrond zouden werken.

BEELD EN GELUID
Uiteraard is dit geen film in breedbeeldformaat, en het beeld heeft toch wat te lijden gehad onder de tand des tijds. Ook het geluid is uitsluitend mono, en een dure remastering zoals bij Bridge On The River Kwai kon men zich niet veroorloven; zoiets zou tenandere ook afbreuk hebben gedaan aan de authenticiteit van de film. Het hoesje en het conceptueel werk zijn eentalig Frans, maar de films bevatten zowel een Nederlandse soundtrack (die echter zo Hollands als een bol Gouda-kaas is) als Nederlandse ondertiteling bij een soundtrack in vier talen - ik geef persoonlijk de voorkeur aan de Franse, originele, geluidstrack met Nederlandse ondertitels, omdat de originele eigennamen, die stuk voor stuk pareltjes van woordspelingen zijn (zo heet de Belgische kok Mannekenpix) bewaard blijven.

EXTRA'S
De Cast en Crew-biografie van bij andere films zijn hier vervangen door enkele 'biografische gegevens' van de hoofdpersonnages, voor wie nog nooit een Asterix-album zou hebben gelezen. Daarnaast bevat de disc ook een 90-minuten durende documentaire over wijlen Rene Goscinny, die naast de 24 eerste Asterix-albums ook het brein was achter de meest succesvolle periode van de Lucky Luke-albums. Verder vind je op de disc nog een 14-tal originele filmposters - in 1976 was dit echt wel een revolutionaire film - en biografische informatie over Rene Goscinny en Albert Uderzo, het duo dat de Galliërs van het totnogtoe nog steeds naamloze dorpje onsterfelijk heeft gemaakt over de ganse wereld.

Merk op dat in dezelfde reeks ook Asterix de Gallier en Asterix en Cleopatra op DVD verkrijgbaar zijn, alsook Kuifje en het Haaienmeer, en enkele Lucky Luke-films, zoals De Ballade van de Daltons en Daisy Town.

CONCLUSIE
Een must voor iedere DVD-verzamelaar? Nee, toch niet. Wel 'gefundenes Fressen' voor stripliefhebbers in het algemeen, liefhebbers van Asterix in het bijzonder, en tegelijkertijd een interessant document over de Belgische tekenfilmindustrie (waarvan sommige mensen blijkbaar het bestaan niet eens afwisten)! Stripliefhebbers zullen allerminst teleurgesteld zijn met deze release, en gegeven het ruwe materiaal uit de jaren '70 is deze release zelfs opmerkelijk te noemen. Alleen spijtig dat aan deze DVD-release, waar veel liefde en nostalgie in werd gestoken, zo weinig ruchtbaarheid werd gegeven in vergelijking met bijvoorbeeld Pokemon, een als tekenfilm verpakte langgerekte reclamespot voor schreeuwlelijk inspiratieloos speelgoed, die een aaneenschakeling is van beschamende debiliteit, steriele animatie en vooral voorheen onvertoond platte vormen van commercie.


SAMENVATTING
Studio: PFC

Regie: Rene Goscinny, Albert Uderzo, Pierre Tchernia
Met: Asterix, Obelix, Panoramix, Abraracourcix, Julius Caesar

Film:
7/10

Extra's:
6/10

Geluid:
2/10

Beeld:
4/10


Regio:
2

Genre:
Animatie

Versie:
Benelux (FR)

Jaar:
1976

Leeftijd:
AL

Speelduur:
78 min.

Type DVD:
SS-DL


Beeldformaat:
1.33:1 PAL

Geluid:
Frans Dolby Mono 1.0
Nederlands Dolby Mono 1.0

Ondertitels:
o.a. Nederlands
Extra's:
• Documentaire Rene Goscinny (90 min.)
• Informatie over personnages/auteurs
• 14 filmaffiches